Israa’iil oo markii ugu horreysay war kasoo saartay Dilkii Ismaaciil Haniya
Wasiirka difaaca ee Israa’iil ayaa markii ugu horreysay qirtay in Israa’iil ay bishii July ku dishay Tehran hoggaamiyihii siyaasadda ee Xamaas Ismaaciil Haniyah.
Israel Katz ayaa hadalkan ku sheegay khudbad uu wacad ku maray inay beegsan doonto madaxda dhaq-dhaqaaqa Xuutiyiinta Yemen ee ay Iran taageerto, kuwaasoo gantaallo iyo diyaaradaha aan duuliyaha lahayn ku garaacaya Israa’iil.
“Sida aan ku samaynay Haniyeh, [Yahya] Sinwar, iyo [Xasan] Nasrallah ee Tehraan, Gaza, iyo Lubnaan, waxaanu sidaas ku samayn doonaa Xudeyda iyo Sanca,” ayuu yiri, isaga oo ula jeeday hogaamiyayaasha Xisbullah iyo Xamaas oo dhamaantood la dilay sanadkan.
Haniyeh, oo 62 jir ah, ayaa si weyn loogu tixgalin jiray hogaamiyaha guud ee Xamaas, waxaana uu door muhiim ah ka qaatay wada xaajoodyadii lagu doonayay in xabad joojin laga gaaro marinka Qaza.
Ka dib dilkiisa, Xamaas waxay hogaamiyaha guud ee kooxda u magacawday Yahya Sinwar, isla markaana ahaa mid ka mid ah naqshadeeyayaashii weeraradii 7-dii October.
Sinwar ayaa waxaa dilay militariga Israa’iil ka dib dagaal ka dhacay Gaza bishii Oktoobar, kooxda ayaa wali ku guda jirta doorashada hogaamiyaha cusub.
Haniyeh ayaa lagu dilay dhismo uu ku sugnaa oo ku yaalla caasimadda Iran, waxaana lagu dilay weerar ay Israa’iil si weyn u sheegatay.
Dhanka kale Hassan Nasrallah wuxuu ahaa hogaamiyaha kooxda ay Iran taageerto ee Hezbollah – waxaa lagu dilay Beirut bishii Sebtembar iyadoo Israa’iil ay si weyn u kordhisay ololaheeda militari ee ka dhanka ah Xisbullah.
Xuutiyiinta oo ah jabhad ay Iran taageerto oo maamula waqooyi-galbeed ee Yemen, ayaa billaabay inay weeraraan maraakiibta Israa’iil iyo kuwa caalamiga ah ee ku sugan badda cas wax yar ka dib markii Israa’iil ay billowday beegsiga Xamaas ee Gaza bishii Oktoobar ee la soo dhaafay.
Kooxda ayaa wacad ku martay inay sii wadi doonto ilaa inta uu ka dhamaanayo dagaalka Gaza.
Sabtidii, militariga Israa’iil ayaa sheegay in isku daygii ay ku doonayeen inay ku soo ridaan gantaal laga soo tuuray Yemen uu ahaa mid lagu guul-darreystay, wuxuuna gantaalku ku dhacay beer ku taal magaalada Tel Aviv.
Afhayeen u hadlay Xuutiyiinta ayaa sheegay in kooxdu ay ku garaacday bartilmaameed millatari oo ay adeegsatay gantaal ballistic ah.
Toddobaadkii hore Israa’iil waxay qaadday duqeymo ka dhan ah waxa ay ku sheegtay bartilmaameedyada militariga Xuutiyiinta, iyagoo garaacay dekado iyo sidoo kale kaabayaasha tamarta ee caasimadda Yemen ee Sanca.
Mareykanka iyo UK ayaa sidoo kale weeraray bartilmaameedyada Xuutiyiinta, taasoo qeyb ka ah howlgalka lagu ilaalinayo maraakiibta caalamiga ah.
Dhanka kale, Ra’iisul Wasaaraha Israa’iil Benjamin Netanyahu ayaa sheegay in xoogaa horumar ah laga gaaray heshiis xabbad-joojin ah oo Gaza laga gaarayo Xamaas, balse ma uusan bixin waqti go’an oo ah goorta heshiiska la gaarayo.
Arrintan ayaa timid kadib markii sarkaal sare oo Falastiini ah uu BBC-da u sheegay in 90% uu dhammaaday wada-hadallada Xamaas iyo Israa’iil, balse ay weli jiraan arrimo muhiim ah.
Xamaas ayaa bishii October ee sannadkii hore weerartay Israa’iil, halkaas oo ay ku dileen ilaa 1,200 oo qof, iyagoo afduub ahaan u haystay 251 qof.
Iyaga oo ka jawaabaysa, Israa’iil waxay billowday olole millatari oo ay ku burburinayso Xamaas kaas oo socday in ka badan hal sano waxaana lagu dilay 45,317 qof sida ay sheegtay wasaaradda caafimaadka ee Xamaas ay maamusho ee Marinka.
Hay’adaha samafalka iyo kuwa xuquuqul insaanka ayaa ka digay xaalad masiibo ah oo ku soo wajahda dadka rayidka ah ee Gaza.